#

Thursday, April 30, 2009

Зүүдний тухай хосгүй арван баримт

Зүүд бол олон зуун жил, тэр ч байтугай олон мянган жил хүн төрөлхтөний хамгийн шилдэг ухаантнуудын оюун санааг бужигнуулж байгаа тэр зүйл юм. Яаж ч мэрийлээ гэсэн, албан ёсны шинжлэх ухааны тайлбарлаж чадахгүй байгаа тэр зүйл бол зүүд мөнөөс мөн. Зүүд нь бидний ирээдүйг зөгнөдөг гэж олон хүн итгэдэг. Тиймээс эрдэмтэд зүүдний бүх учир битүүлэг асуудлыг тайлбарлахыг эрмэлзэж байгаа нь мэдээж хэдий ч, бас олон зүйлийг ойлгох аргагүй л байна. Гэвч зүүдний тухай хамгийн ссонирхолтой хэдэн баримтыг энд зүгээр л дурдая.

10. Хараагүй хүмүүс зүүдэлдэг

Энэ нь ямар нэг шалтгаанаар сүүлд хараагүй болсон тэр хүмүүст хамаарна. Хэрвээ хүн төрөхдөө хардаггүй байсан бол, тэр зүүдлэж чаддаггүй, тэр дуу чимээний болон "үнэрийн" зүүд зүүдлэдэг. "Олдмол" хараагүй болсон хүмүүс бусад
бүх хүний адил хар-цагаан өнгөөр болон бусад элдэв өнгөөр зүүдлэдэг байна.

9. Хүн өөрийн бүх зүүдний 90 орчим хувийг мартдаг

Маш цөөхөн зүүд санаанд үлдэгийг бүх хүн мэднэ дээ. Зүүдний гуравны нэг нь биш, тал нь биш, бүтэн 90 хувь нь мартагддаг нь ерөөс сонин. Хичнээн сонирхолтой зүүд мартагддагийг төсөөлөн бодоод үзье л дээ. Өөрийнхөө зүүдийг санавал зарим хүн олон зүйл амлах нь лавтай. Харин бусад хүний зүүдийг зүүдэлвэл бүр илүү сонирхолтой байх болно. Мэдрэлийн мэс засал болон нанотехнологи бага зэрэг хөгжихийг л хүлээх үлдэж байна...

8. Бүх хүн зүүдэлдэг

Бид өөр өөр хүн болохоор өөр өөрөөр зүүдлэж таараа. Гэхдээ дээр өгүүлснээр, зүүдний 90 орчим хувь нь мартагддаг. Энэ бол статистикийн дундаж утга, өөрөөр хэлвэл зарим хүн бусдыг бодвол зүүдээ илүү сайн санадаг, гэвч
зүүдээ ерөөс санадагүй заяа нь хаячихсан хүмүүс ч бий. Ийм хүмүүс ерөөс зүүдлэж үзээгүй хэмээн өөрийн найз нөхөд болон танил хүмүүст ярьдаг. Үнэндээ бол тийм биш.

7. Зүүд нь сэтгэл санааны элдэв хямралаас сэргийлдэг


Зүүд нь бидний байнга санаж байдаг болон санаж явсан хүслийн тусгал юм. Чухамхүү зүүд нь сэтгэл санааны системийг хямрахаас хамгаалахад тусладаг байна. Саявтархан сэтгэл судлаачид нэг туршилт хийж, түүнд оролцсон сайн дурын хүмүүст 8 цаг унтахыг зөвшөөрч, харин яг "зүүдлэдэг" үе болохоор нь тэднийг сэрээж байжээ. Туршилтад оролцогчид хэсэг хугацааны дараа өдрийн цагаар дэмийрч, ямар ч шалтгаангүйгээр цухалдаж, эвгүй байдал гаргаж эхлэсэн байна.

6. Зүүдэндээ бид хаа нэгтээ харсан тэр хүмүүсийг л зүүдлэдэг.

Тархи шинэ хүмүүсийг "санаанаасаа зохиодоггүй". Та эргэлзэж байна уу? Үнэндээ хүнд зүүдлэгдсэн тэр хүн өмнө нь өөртэй чинь уулзаж байсныг аль эрт нотлосон юм. Жишээ нь, 35 жилийн өмнө таны өвөөгийн машинд шатахуун өгч байсан хүн 40 настай байхад зүүдлэгдэж болно. Бид амьдралынхаа туршид олон мянган хүнийг хардаг, тэд дараа нь зүү-дэнд орж ирдэг.

5. Зарим хүн хар-цагаан өнгөөр зүүдлэдэг.

Бүх хүн зүүдлэдэг, гэхдээ барагцаалвал 12 хувь нь хар-цагаан өнгөөр зүүдлэдэг байна. Яагаад ингэдгийг эрдэмтэд хараахан илрүүлж чадаагүй байгаа ч, баримт бол баримт, өнгөтэй зүүд хэзээ ч зүүдлээгүй хүмүүс бас бий.

4. Зүүд бол ер нь л зэрэглээ.

Бага зэрэг ойлгомжгүй хэлсэн байж магад, гэхдээ зүүд шиг тийм хачирхалтай, учир битүүлэг зүйлийн талаар онцгой тодорхой юм хэлэх аргагүй. Зүүд бол бэлгэдлийн өвөрмөц хэл юм. Бидний зүүдлэдэг олонхи зүүд бол сэтгэл хөдлөлийн аль нэг талыг илэрхийлдэг.

3. Нэг сонин баримт байна аа, тамхи татахаа больсон хүмүүс тамхичид юмуу хэзээ ч тамхи татаж байгаагүй тэр хүмүүсийг бодвол, хавьгүй илүү хурц өнгөтэй зүүд зүүдлэдэг байна. Тамхи татахаа больсон архаг тамхичид бүр хурц өнгийн зүүд зүүдлэдэг ажээ. Дашрамд тэмдэглэхэд, ийм хүмүүс ердийн зүүдийг бодвол, тамхи татсан үеийн зүүдийг хавьгүй цөөн зүүдлэдэг байна.

2. Гаднын хүчин зүйлс бидний зүүдэнд нөлөөлдөг

Үнэхээр гаднын авиа, үнэр, шүргэлт, бидний унтаж байгаа өрөөний температур юмуу тэр ч байтугай хатуу дэрийг санагдуулдаг тэр зүйл бидэнд байнга зүүдлэгддэг. Энэ бүгд нь хүний зүүд, физиологийн үйл явцад ямар нэг байдлаар нөлөөлдөгийг харуулж байна.

1. Хүнийг унтаж байхад, түүний бие ямар ч "хөдөлгөөнгүй" болдог.

Энэ бол үнэхээр тийм. Бидний тархи нойрон дундах хөдөлгөөний үед өөрөө өөртөө муу юм хийхгүй юмсан гэхдээ биеийн идэвхитэй хөдөлгөөний төвүүдийн үйлдлийг таслахыг мэрийдэг байна.
За одоо, жаахан юм нэмж хэлмээр байна:
- бид хурхирч байхдаа зүүдэлдэггүй
- хэрвээ таныг хамгийн хурц өнгөтэй зүүд зүүдлэж байх яг тэр үед сэрээсэн бол, ийм зүүд сайн санагддаг байна.
Я.Сүхбаатар

#

9 comments:

Anonymous said...

ymar oilgomjgui taaruu orchuulga ve. Uul ni barimt ni sonirholtoi l ym.

Pearle Deppsu said...

Өө тийм байх. манай нэг ажилтан би өнгөтөөр зүүдэлсэн. нэг алим авсан чинь тэр нь час улаан өнгөтэй байсан. гээл маадгар яриад байсан чинь мань хүн өөрөө хар цагаанаар зүүдэлдэг хүн байж л дээ.

би бол тувт өнгөтөөр зүүдэлдэг болохоор бүүр гайхаад байсын.

bujigchin said...

sonirholtoi uma

bujigchin said...

sonirholtoi uma

Цэцэнсод said...

Хөөх ямар гоё мэдээлэл вэ? энэ Сүхбаатар гэж хүн өөрөө судалсын бол уу... гайхалтай сонирхолтой мэдээлэл байна,,, би бас зүүдний талаар их сонирхдог юм.. учир тайлагдаагүй цөөхөн юмны нэг дээ
Баярлалаа андаа

MW said...

Barag bogino hemjeenii kino buteeh hemjeenii tiim utga uchirtai, urt zuud zuudelbel odoo yaj bna gej uzeh uu?

Anonymous said...

zuudchin zuudleh boltugai aaraa paaraa fun...

she liza roza said...

bi ihevchlen henii ch uzeegui kino zuudeldeg,. zarimdaa kinogoo butneer n sanadag,.daanch heseg hugatsaanaa daraa bugdii n martdag,.gehde 1 kino butneeree odo boltol sanagddag,. yagaad geheer bi ooroo tend bsn,.

she liza roza said...

bi neg heseg odor bolgon kino zuudleed l,. herev ter kinog oor hen negen uzsen bol,. esvel bi yag zuudendee harsan shig ongo durseer kino hiivel gej boddog,. yor n zuud ih zevuun,. minii tosoolj ch bgagui zuiliig biyjuuleed nadad uzuuldeg,. hunii deerees shil unaad ter hun tseejneesee ehleed yag ogzogniihoo deeguur dalii huvaagddag, esuul shaar bolchood nisej yovaa hun gazardahdaa yamar aimshigtai baidgiig bi uzsen,.heze ch martaj bolomgui tiim zuiluudiig bugdii n zuud nadad uzuuldeg.,