Хавар ээжийн барьсан төрсөн өдрийн бэлэг

Сэртэл анхилуун тансаг үнэр сэнгэнээд, унтлагын өрөө маань ер бусын гэрэлтэй болчихсон байх юм. Би гарлаа. Гадаа хэн ч байхгүй, гудамж талбай нэг ч хүнгүй, машингүй. Гудамж талбай, манай муу хуучин улаан тоосгон байшин, барагшин замууд, модод, ойролцоо гольфын талбай, тэнгэр, нар хүртэл ер бусын солонгорсон гэрэл гэгээнд умбажээ. Ийм ер бусын гэрэл гэгээнд булхасны, тэр анхилуун тансаг үнэрийн учрыг би ойлгов. Гудамжны хоёр талаарх буйлаасны модод өчигдөр өглөө босоход л бүгд нялх цагаан дэлбээгээ дэлгэчихсэн байсан юм. Харин энэ удаад тэдгээр буйлаасны нялх ухаа цагаан дэлбээс модод төдийгүй бүхий л зам талбай, байшин барилгыг хүртэл хучжээ. Үл ялиг сэвшээ салхи хөдлөх төдий л тэдгээр дэлбээс эрх нялхамсагаар хуйлран салхины ширхэгийг тодорхойлох аж. Үлгэрийн орон болжээ, энэ буй орон зай маань... Тэгээд би эндээс нэг зүйлийг ойлгов. Энэ бүхэн бол хавар ээжийн надад өгсөн төрсөн өдрийн бэлэг гэдгийг ойлгож, сэтгэл зүрхэнд хүртэл тэрхүү нялх энхэр цагаанхан дэлбээс дэлбээгээ дэлгэснийг мэдэрлээ. Баярлалаа, хавар ээжээ. Би хаврыг ээжээ гэдэг юм. Жил жилийн хаврыг ээжийгээ харуулдан хүлээх шиг л хүлээдэг юм. Хавар болоход хамар бие сэтгэл нялхарч, сэтгэл хөнгүүн зугаатай болчихдог, хайр дурлал, эрх чөлөөг мэдэрдэгсэн. Би төрсөн өдрөөрөө хэзээ ч ийм тансаг, хосгүй бэлэг авч байсангүй билээ. Ер нь ч төрсөн өдрөө огтхон ч тэмдэглэж үзээгүй, амьдралдаа өмнө нь нэг л удаа төрсөн өдрийн бэлэг гэж авч байсан юм. 4 сарын нэгэн болж, би төрсөн өдөр гэсэн нэгэн сэтгэгдэлтэйгээр гадагш гарахад л эхний таарсан хүүхэд намайгаа унаж тустал хууран, “4 сарын нэгэээээн” гэчихээд доогтой тохуутай нь инээсээр дэгдэн оддогт нь би хүүхэд бага насандаа төрсөн өдрөө болоход ер тийм баярлах хөөрөх сэтгэгдэл төрөхөө больчихсон байсан юм.
Харин хожим нас биед хүрээд ирэхэд энэ төрсөн өдөрт ер нь нэг их ач холбогдол өгөхөө больчихсон, дурсдаг ч үгүй, хааяа найз нөхөд дурсаж л байдаг юм, тэр бүгдийг ер тоосон шинжгүй, нэг чихээрээ оруулаад нөгөө чихээрээ гаргачихдаг болохоор манайхан ч тэгэж, ингэж тэмдэглэе, энэ тэр гэдэггүй, нэг бодлын их амар байдаг юм. Тэгээд ч дээр нь бурханы номоор ч юм уу, манай дорнын сэтгэлгээгээр бол уг нь төрсөн өдөр гэдэг нь нэг их баярлаж хөөрөөд байхаар ч өдөр биш, нөгөө талаар эхийн хэвлийд анх бий болж, хүн болох хувь авсан нь өөр цаг өдрөөр хэмжигддэг ч гэх шиг... Мөн тэгэж төрсөн өдөр энэ тэр гэж сэмбэгнээд байх зав зай, боломж нөхцөл ч тун ховор байлаа шүү дээ.
Гэхдээ л бас сэтгэлд нэг юм байдаг бололтой юм билээ। Тр нэг удаад төрсөн өдрийн бэлэг авсан маань ер санаанаас гардаггүй, жил бүрийн 4 сарын нэгэнд ямагт дотно халуунаар дурсагддаг юм। Тэгэхэд би 19 настай байсан санагдана। Алтай өвөр Говьд өвөл, хавар хөл толгойгүй их зуд болж, хавар болоход хүн малгүй зутарч гуринхайтчихсан байж билээ। Тэгээд зуднаас арай чүү амьтай голтой гарсан хэдэн муу төлөг борлонгоо туугаад, уулын өндөрийг зорин нүүдэл хийсэнсэн। Бараг 7 хоног зутарсан их нүүдэл хийсний эцэст нэгэн хүйтэн хавсаргатай өдөр зорьсон газраа дөхөж, би найзтайгаа ачаа даах тэнхээтэй үлдсэн ганц соёогор тэмээндээ ханхай панаг аччихаад алхаж явлаа। Бид хоёр хэн хэн маань олон өдрийн хүнд хэцүү нүүдэл, хоол унд, нойргүй явдалд ядарч, мал шигээ сульдчихсан амьтад байсансан। Тэгээд ээлжилж хөлөө амраахаар ачаан дээрээ ээлжилж суугаад, нөгөөх нь хөтлөөд алхана. Миний ачаан дээр суух ээлж таарч, би ачаан дээр дарсан зуух дэрлээд зүүрмэглэтэл найз маань дуудаж байна. Тэгээд би чамд нэг дуу зааж өгөе гэлээ. Хэдийгээр юун дуутай шуутай манатай байсан ч найзынхаа тэр сэтгэлд нь урамшиж, “Тэгээч дээ” гэлээ. Тэгээд найз маань нэгэн дууг надад аялан зааж өгсөн юм. Тэгэхэд дөнгөж шинэ гарч байсан дуу. Хэд аялаад сурлаа, аятайхан үг, аятай хөөрхөн дуу юм. Нөгөөх ядаргаанаасаа жаал сэргэж, би ачаан дээрээ өндийж суучихаад хоёулаа дуулаад л явж билээ. Тэгээд, найз маань, энэ дууг би чиний төрсөн өдөрт бэлэг болгож байгаа юм шүү гэж хэлэхэд нь би нулимсаа сэм сэмхэн арчиж байсансан. Тэгэж л нэг төрсөн өдрөөрөө бэлэг авсан юм. Түүнээс хойш олон олон 4 сарын нэгнийг өнгөрөөжээ. Найз маань одоо Алтайн хөглөгөрИх уулсынхаа альхан сугад нь дуулж л явдаг бол доо. Би тэр дууг нь хайрлаад, харамнаад хүмүүсийн дэргэд дуулдаггүй, зөвхөн ганцаараа байхдаа л дуулдаг юм. Харин энэ удаад Хавар Ижийгээсээ ийм өвөрмөц санамсаргүй бэлэг авдаг юм байна.

#